آیت الله تحریری:
پیاده روی اربعین جزء شعائر الهی است / امام خمینی(ره) بلندگوی تام و تمام امام حسین(ع) می باشد
روح الله کرمی راد از فعالین پیاده روی اربعین سال گذشته در جریان پیاده روی نجف تا کربلایی گفتگویی را با آیت الله تحریری از اساتید بنام اخلاق حوزه علمیه و از شاگردان مرحوم آیت الله بهجت داشته است که در ادامه می آید.
سفر چندم است که پیاده روی اربعین را تشریف می‌آورید؟
بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صل الله علی محمد و آله الطاهرین و لعنت‌الله علی اعدائهم اجمعین، بنده توفیق سفر اولم است که خدای متعال به من عنایت کرد که به هر حال معذورات ظاهری نداشتیم، سال‌های پیش از ما قول می‌گرفتند برای دهه‌ی آخر صفر که امسال الحمدلله چنین چیزی نشد و زودتر حرکت کردیم لذا خدا به ما توفیق داد که امسال مشرف شدیم.
از حرم تشریف می‌آورید، یعنی حرم تا حرم می‌روید؟
نجف اشرف بودیم.
الآن که وارد این مسیر شدید و این جمعیتی که مشاهده می‌کنید، پیر و جوان، اولین حسی که به شما دست داد بخواهید به خوانندگان سایت اربعین حسینی منتقل کنید چی هست؟
به هر حال اولین و اصلی‌ترین محرک این راهپیمایی، آن چیزی که برای انسان ایجاد می‌کند آن جوشش عواطف الهی است که به هر حال دین و مکتب اهل‌بیت علیهم السلام یکی از تعالیمش جوشش عواطف انسانی و الهی است که انسان در این مسیر با این حقیقت و با جوشش عواطف یکی از راه‌های مهم استکمال را طی می‌کند و اینکه در روایات فرمودند امام حسین علیه السلام قتیل الأبره شاید یکی از معانی‌اش همین باشد که به هر حال کشته‌ی اشک چشم است یعنی به هر حال این شهادت یکی از آثار مهمش در طول تاریخ بشریت نه تنها تاریخ اسلام، ظهور عواطف الهی است که خدای متعال در ما قرار داده در جهت ظهور رحمت انسان که این خلاصه شکل بگیرد، از حضرت آدم علیه السلام تا حضرت خاتم علیهم السلام و از امیرالمؤمنین علیه السلام تا به هر حال خاتم‌الاوصیاء امام زمان علیهم السلام به طور کامل این حقیقت تجلی پیدا کرده در کنار امور دیگری که از این بزرگواران تجلی پیدا کرد که مسئله‌ی عقلانیت در حد اعلی، مسئله‌ی اخلاق ، اینها به گونه‌ای در هم طنیده است و باید اینها با همدیگر رشد کند و اگر جنبه‌ی عقلانیت تنها باشد این رکود انسان است و تنها جنبه‌ی عواطف و ظهور احساسات لطیف انسانی باشد.
بدون عقلانیت این هم جنبه‌ی رکود انسان است و به آن کمال لایقش نمی‌رسد و هر کدام از اینها به یک مرتبه‌ای از دیگری آمیخته شده باشد انسان را در جهت کمال قرار می‌دهد و تثبیت می‌کند. لذا اولین چیزی که تداعی می‌کند این حرکت پیاده‌روی که جزء شعائر الهی است و شعائر اسلام است این ظهور عواطف است که با یک نوع عقلانیتی همراه است. نشانه‌ی عقلانیتش همین تعبد به دستورات شرع مقدس است و به هر حال هر کدام یک نوع تعبدی را به اطاعت از دستورات اولیای دین علیهم السلام نشان می‌دهند.
درباره‌ی پیاده‌روی اربعین و بخصوص پیاده رفتن به سمت کربلا ما روایات مختلف از معصومین من جمله آقا امام صادق علیه السلام داریم در کامل‌الزیارات باب ۴۹ که شاید ۱۰ تا حدیث است که اختصاص دارد به پیاده رفتن به سمت کربلا، این پیاده رفتن چه آثار تربیتی برای شخص زائر دارد؟
به هر حال وقتی که شخص حرکتی را شروع می‌کند عمدتاً حرکت بدون مقصد معنا ندارد، حرکت بدون مسیر معنا ندارد، حرکت بدون مبدأ معنا ندارد، لذا این حرکت هم مبدأ دارد که مبدأ آن ایمان است و آن اخلاص است و کمالات الهی که از ناحیه‌ی این اولیاء ظهور پیدا کرده و مسیرش هم عشق و محبت است که ما را به خدا می‌رساند و هر مسیری که این مبدأ و این مسیر را داشته باشد به نوعی ما را به خدا می‌رساند و مسیر امام حسین علیه السلام مهمترین مسیر‌هاست برای رساندن ما به خدای متعال و این راهپیمایی به عنوان ورزش نیست و این راهپیمایی برای اینکه ما به صحت مزاج برسیم نیست، آن راهپیمایی‌ها و کوهنوردی‌ها هم خوب است در جای خودش و اهداف خوبی هم دارد منتهی و مبدأ و مسیرش مختلف است و قهراً هدفش هم مختلف است اما این راهپیمایی همه‌اش مقدس است لذا ائمه علیهم السلام این همه سفارش فرمودند که شخص با این حرکت خودش را به بی‌نهایت وصل می‌کند.
وصل به بی‌نهایت در مقدماتش زحمات حساب نمی‌شود و بر ماها که ضعیف هستیم و ضعف و مشکلات جسمانی دارد منتهی برای اینکه این امور محدود نمایان نشود همواره ما توجه به آن هدف بی‌نهایت داریم و از این جهت باید همواره همه‌ی کسانی که در مسیر زیارت هستند بالأخص آن کسانی که پیاده می‌آیند این نکته را توجه داشته باشند و داشته باشیم که انشاءالله این هدف‌مندی در حرکت زندگی‌مان، هدف‌مندی الهی همواره در مرام ما باشد آن هم با شاخصه‌ی امام حسین علیه السلام که در جهت دعوت به خدا از همه‌ی امکانات استفاده کرد. از نیروی انسانی و نیروی مالی و نیروی جسمانی و امکانات مختلف، دعوت‌های مختلف حضرت داشتند چه دوستانشان را، چه مخالفینشان را که این ارتباط حاصل بشود.
الآن کنگره‌ی عظیم حج که مثلاً خیلی جمعیت داشته باشد شاید نهایت ۳ میلیون نفر است و خیلی هم که پیاده روی داشته باشد نهایت ۲۰ کیلومتر دارد با طواف‌ها و وقوف‌ها و عرفات و منا و مشعر ولی این کنگره‌ی اربعین حسینی از سال ۲۰۰۴ که بعد از سقوط صدام که ۴ میلیون نفر شرکت کردند تا پارسال ۲۰۱۲ که استاندار کربلا ۱۷ میلیون آمار داد از شهر‌های مختلف عراق و کشور‌های مختلف می‌آیند نجف و حالا آنهایی که به کربلا نزدیک هستند مستقیم می‌روند به کربلا ولی شهر‌های دور مثل بصره، ناصریه، نعمانیه اینها مستقیماً می‌آیند نجف که بعضی‌ها ۴۶۰ کیلومتر تا نجف می‌آیند و بعد به کربلا می‌آیند، این میعادگاه حسینی است که جمعیت امسال تقریباً بالای ۲۰ میلیون شده، ضمن اینکه حضور ایرانیها پارسال خیلی کمرنگ بود، ضرورت حضور ایرانیها، مخصوصاً جوان‌ها را شما چقدر می‌بینید؟ یعنی ضرورت حضور ایرانیها و استفاده از این کنگره‌ی عظیم اربعین حسینی؟
آنطور که تاریخ نشان می دهد ایرانیها در حمایت از اهل‌بیت علیهم السلام حالا اگر نگوییم سردم‌دار بودند قطعاً یک رکنی را به هر حال تشکیل می‌دادند و آن مقداری که ما سراغ داریم از کشور‌های اسلامی و عربی و سایر آنها مهمترین کشوری که توانسته معارف اهل‌بیت علیهم السلام را به اندازه‌ی خودش نگه دارد و به نسل‌ها منتقل بکند کشور ایران است، حوزه‌های علمیه‌ی ایران حتی حوزه‌ی مقدس نجف اغلب عالمان ایرانی بودند و هستند. از این جهت ما ملاحظه می‌کنیم که مخصوصاً بعد از انقلاب این معجزه‌ی قرون اسلامی نه معجزه‌ی قرن، انقلاب اسلامی را باید معجزه‌ی قرون اسلامی دانست که بالاترین و اصلی‌ترین مشخصه‌اش نگه داشتن پرچم یا لثارات الحسین است که واقعش این چنین است.
امام بلندگوی تام و تمام امام حسین علیه السلام و مکتب اهل‌بیت علیهم السلام است و پیروزی انقلاب بر همین اساس بوده و توطئه‌های مختلفی که دشمنان کردند بر علیه این انقلاب که در حقیقت بر علیه مکتب حقه‌ی شیعه و ائمه علیهم السلام است و با این توسلات و با این به پا داشتن عزای امام حسین علیه السلام همه‌ی این توطئه‌ها خنثی می‌شود و دشمن نقشه می‌ریزد و یک مرتبه یک عاشورا می‌شود که قبل از انقلاب اینطوری بود و شما نبودید و ما بودیم، در توطئه‌های رژیم بیشترین راهپیمایی‌ها در عاشورا و تاسوعا می‌شد و نقشه‌های رژیم نابود می‌شد و بعدش هم همچنین ، حالا یک نکته‌ای عرض بکنم که دوستان در اطلاعات بودند و می‌گفتند که وقتی صدام سقوط کرد آمریکایی‌ها آمده بودند یکی از این اهل سنت کردستان عراق در شنود‌هایی که داشتند به این آمریکایی‌ها می‌گفتند شما اولین اربعینی که رخ داد، شما با چنین جمعیتی روبه‌رو هستید، آن اهل سنت کردستان عراق گفته بود.
اینها ۱۴ معصوم دارند و در هر مناسبتی از این بساط دارند و شما نمی‌توانید با اینها روبه‌رو بشوید و با این مسائل که هزاران مسئله‌ی دیگر هم هست ایجاب می‌کند که این پرچم‌داری را به نوعی باز ایرانیها و عزیزان جوان ادامه بدهند و حفظ بکنند و سعی بشود که به هر حال آن آداب حسینی و آداب اسلامی حتی‌الامکان خلاصه ملاحظه بشود و توجه بشود که همیشه توجه می‌شود منتهی بیشتر به آن اهتمام بشود که این شعائر با تقوا ظهور پیدا بکند که فرمود فأنهم من تقوا القلوب و من یعظم شعائر الله فإنهم من تقوا القلوب که این تعظیم شعائر الهی با تقوا .
استاد فراز‌های آخرتان اشاره داشت به اینکه عمق بدهیم به زیارت،که فرمودید با تقوا این علم را بلند کنیم، چکار کنیم که بیشتر بفهمیم مصداقی. ما یک وقت است که خودمان می‌آییم از این مسیر استفاده کنیم، قطعاً هر قدمی که برمی‌داریم حضّ و بهره می‌بریم چه معنوی و چه اخلاقی و لیکن چه کار کنیم این اتفاقاتی که در این مسیر می‌‌افتد، باید چکار کنیم که عمق بدهیم و آنطرف تبلیغ کنیم و انتقال بدهیم و بیشترین حضّ و بهره برای ایرانیها داشته باشیم؟
به هر حال ما وظایف مختلفی داریم، هر کسی یک وظیفه‌ای دارد. آن کسی که به هر حال این علم راهپیمایی را به دوش می‌گیرد، شما که سایت زدید و این مسائل را منعکس می‌کنید این خودش یک تبلیغ خوبی است منتهی سعی کنید که این را برای جهانیان که این فرهنگ را نمی‌‌شناسند خوب تبیین بکنید، این تبیین خیلی مهم است که اینها برای چی این کار را می‌کنند؟ چرا جای دیگری این مسئله نیست؟
آن حقّانیت اسلام را شما بازگو بکنید و کنار حقّانیت دشمنی دشمنان اسلام این باید شاخص بشود و مشخص بشود نه تنها حقّانیت، از اول اسلام دشمنان اسلام از جمله یهود و نصاری در این دشمنی با همدیگر هم‌پیمان بودند و این هم‌پیمانی الآن هم هست و این هم‌پیمانی موجب شده که کشور‌های اسلامی گسسته و دشمن هم و به گونه‌ای ابزار برای دشمنان اسلام شدند، اینجا باید این مسائل بازگو بشود که اگر ما در همین مسیر صدماتی هم به ما برسد باز از طریق دشمنان اسلام است، حالا چه صدمات فکری و چه صدمات جسمی و اقتصادی و اینها که قطعاً دشمنان بیکار نیستند و سایت‌ها بر علیه این حرکت کار می‌کنند که این حرکت را نامعقول نشان بدهند و دشمن اقتصاد نشان بدهند، دشمن فرهنگ و مخالف فرهنگ اسلامی به قول خودشان انسانی نشان بدهند، ما باید بگوییم شما بیایید از نزدیک نگاه کنید که اینجا چقدر امکانات هست. با کمترین امکانات این جمعیت دارند پذیرایی می‌کنند و این جمعیت دارند پذیرایی می‌شوند و این راهپیمایی را دارند و یک گوشه‌ای در اروپا و آمریکا یک راهپمایی‌ای تشکیل می‌شود آن هم برای شکم و بر علیه جنبه‌ی اقتصادی اما اینجا این مسائل اصلاً مطرح نیست، مسئله‌ی کمبود اقتصادی هست اما این اصلاً مطرح نیست برای این جمعیت.
چیزی که مطرح است توجه به امام حسین علیه السلام و عشق به امام حسین و اهل‌بیتش و هر کسی به نوبه‌ی خودش، آن دختری که پایش را از دست داده و ما الآن داشتیم با حاج آقا می‌آمدیم یک خانمی یک پایش اینطرفی بود و یک پایش اینطرفی و بچه‌اش آنجا و شوهرش آنجا. مصنوعی بود، چادر و مقنعه که داشت می‌آمد که اینها را با هیچ میزانی نمی‌شود توجیه کرد که ما بیاییم تحلیل‌های عقلانی بکنیم که اینها مسائل فوق عقلانی است.
حاج آقا پارسال یک مصاحبه‌ای از یکی از موکب‌دار‌ها گرفتیم با یک حساب سرانگشتی در مسیرهای پیاده روی ثابت کرد که روزانه ۶ میلیون وعده غذا پخته می‌شود و همه‌اش هم به قول ایشان "تنظیمها الفطری” یعنی هیچ دولتی هم پشت کار نیست و همه مردمی است یعنی یک اربعین مردمی و دولت کمترین حمایت را دارد و دیدن این اربعین مردمی برای ایرانیها، حمایت همه جانبه‌ی امثال شما که نفستان تأثیرگذار است را می‌طلبد. چه در حوزه‌ی علمیه‌ی قم و چه مسئولین امنیتی که حقیر اطلاع دارم خدمت شما می‌رسند، دوستان چند سال است به اسم ناامنی مانع حضور جوان‌ها می‌شوند. نکته اینجاست که مسیر نجف تا کربلا مسیر امنی است و ارتش عراق سنگ تمام می‌گذارد شاید در مسیر دورتری اتفاقی بیفتد ولی برای مسیرهای امن، مانع نشویم. الحمدلله امسال تا الآن که آمار گرفتیم، ۲ هزار نفر دانشجو منسجم آمدند و طلاب حوزه‌ی علمیه‌ی قم در قالب ۴ تا کاروان که برای اولین بار است که این اتفاق می‌‌افتد، مشرف شده اند. قبلاً طلاب انفرادی می‌آمدند، الان منسجم دارند می‌آیند و انشاءالله فتح بابی است برای آینده که ما از شما به عنوان نوکر نوکر‌ان ابی عبدالله تقاضا داریم که پیام جوان‌هایی که به ما متوسل می‌شوند و از ما مطالبه می کنند را مخصوصاً در تهران به مسئولین برسانید که سخت نگیرند این را اطلاع بدهید.
انشاءالله منتقل می‌کنیم، بعضی از مسئولین در همین جریان هستند خودشان، پارسال بودند و امسال هم همچنین که به هر حال ما هم تا مقداری که بتوانیم انشاءالله این مسئله را می‌رسانیم که این شعائر هر چه باشکوه‌تر احیاء بشود و احیای این شعائر احیای خود ماست یعنی واقعاً دشمن عقب‌نشینی می‌کند و قطعاً آمریکا حساب باز کرده روی این اربعین‌ها و ترسیدند.
الآن شایعه کردند که غذاهای مسموم می‌‌خواهند در مسیر بدهند که بلکه به زعم باطلشان از حجم زوار کم کنند.
قطعاً هر روز با یک ترفندی دشمن وارد می‌شود، این را ما بدانیم که ما چه وارد صحنه بشویم و چه نشویم دشمن نقشه‌های خودش را می‌ریزد و ما فقط باید بینا باشیم و مسئولین ما و جوان‌های ما و علمای ما که هستند، در رأس علما کسانی که به هر حال دلسوز انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی مسلمان‌ها در سرتاسر عالم هستند این را متوجه بشویم که ما در همه‌ی مراحل به فرموده‌ی رهبر بزرگوار انقلاب باید جنبه‌ی حمله‌ای داشته باشیم به دشمن نه جنبه‌ی دفاعی که تنها دفاع بکنیم و باید به قول معروف دست پیش را ما بگیریم تا توطئه‌های دشمن در نطفه خفه بشود و این نیاز به انسجام و وحدت کلمه و همانطور که اشاره کردید این حرکت‌ها، حرکت‌های دسته‌جمعی باشد که شکوه بیشتر بشود که حرکت‌های انفرادی خوب است منتهی خیلی در چشم نمی‌آید و دشمن را نمی‌ترساند و با اخلاص هم منافات ندارد.
این را توجه داشته باشید چون خود ائمه علیهم السلام فرمودند که جماعات را به پا کنید که به هر حال مقوم شکوه اسلام همین جماعات و جمعه است و همینطور این هیئات و دسته‌های سینه‌زنی و امثال اینها، امام رضوان الله علیه فرمود که محرم و صفر بود که اسلام را زنده نگه داشت و این پیر سالخورده که افکارش به هر حال جلوه‌گر افکار عرفا، فلاسفه و فقها و اصولیین از صدر اسلام تا کنون است.
ایشان با این دید عمیقش به مسئله‌ی زنده نگه داشتن محرم و صفر چنین تأکیدی می‌کنند و این راهپیمایی‌ها هم در راستای همان زنده نگه داشتن محرم و صفر است که ما از همه جهت باید مجهز بشویم، هم از جهت اقتصادی باید خود‌کفا بشویم که الحمدلله هستیم و هم این جمعیت را خود مردم اداره می‌کنند و هم از جهت فرهنگی، آن کسانی که به هر حال این معارف را قبول دارند باید آستین بالا بزنند و جواب‌گوی شبهاتی که اگر دشمن وارد کرد و خدشه‌دار خواست بکند این حرکت‌ها را ما دندان‌شکن جوابش را بدهیم به گونه‌ای که ملت ما مخصوصاً جوان‌ها با پشتوانه‌های محکم فکری وارد بشوند و خودشان تودهانی به این یاوه‌گویی‌ها بزنند و مروج معارف دین بشوند.
مصاحبه از روح الله کرمی راد
